الهه ستاری؛ حسین شمس آبادی
چکیده
برای شناخت و آگاهی دقیق از معانی و پیامهای یک متن نمیتوان به جهان اصلی آن اکتفاء کرد، بلکه بررسی جهانهای زیرشمول آن نیز ضروری و بایسته است. بعد از پیشرفت رویکردهای شناختی در نقد ادبی، مقوله جهانهای ...
بیشتر
برای شناخت و آگاهی دقیق از معانی و پیامهای یک متن نمیتوان به جهان اصلی آن اکتفاء کرد، بلکه بررسی جهانهای زیرشمول آن نیز ضروری و بایسته است. بعد از پیشرفت رویکردهای شناختی در نقد ادبی، مقوله جهانهای فرضی، ممکن، فرعی، زیرشمول و جهانهایی با این عناوین برای بررسی متون ادبی از دریچهای جامع و جدید مورد توجه قرار گرفت، که از جمله این نظریات میتوان به نظریه جهان متن پلورث اشاره کرد. وی در نظریه جهان گفتمان، به سه مقوله برای تحلیل متن میپردازد که از جمله این مقولهها، رویکرد جهانهای زیرشمول یا جهانهای فرعی است که با استفاده از پارامترهایی به وجود جهان موجود دیگری که در بستر جهان اصلی شکل میگیرد میپردازد و معانی و کارکردهای آن را بررسی میکند. این مقاله با توجه به تعددگرایی گفتمانی و تنوع بافتهای معنایی در شعر پستمدرن به بررسی چگونگی کاربست و تحلیل آن در دفتر شعری یکی از شاعران برجسته لبنانی به نام ودیع سعاده میپردازد تا بررسی کند که جهانهای زیرشمول از چه میزان در شعر وی حضوری فعال دارد و شاعر چگونه آنها را برای تکثر و توسعه معنا به کار برده است. نتیجه تحقیق نشان میدهد که ودیع سعاده در شعر خود، با استفاده از ساخت جهانهای زیرشمول، همگام با پویانمایی، انعکاس صداهای خاموش و در حاشیه یا تبعید، دوری از واقعیت مطلق و روی آوردن به واقعیت متکثر و متنوع به جای جهانی ایستا و تکبعدی، از این جهان استفاده کرده است و از پارامترهای مختلف زمانی، مکانی، گفتاری، نگرشی استفاده کرده است.